‘Het nieuwe asbest’ wordt het al genoemd, de verzameling van enkele honderden stoffen en processen die CMR-stoffen heten. Het zijn stoffen die ernstige gezondheidsschade kunnen opleveren voor mens en dier. Veel kennis over de reiniging van vervuilde omgevingen is er echter nog niet in Nederland. Gom Specialistische Reiniging neemt het voortouw: met de introductie van de nieuwe dienst gericht op het professioneel schoonmaken van CMR-vervuiling. Vanuit stevige klantervaring in de afgelopen twee jaar, vindt Gom de tijd rijp om de dienst breed in de markt te zetten.
‘Mijn opa is jarenlang timmerman geweest. Die kreeg op het eind last van zijn longen. Nu weten we wat daarvan vermoedelijk de oorzaak is geweest: langdurige blootstelling aan houtstof’, zegt Peter van Gogh, product manager bij Gom Specialistische Reiniging. Het is een goed voorbeeld van de schade die blootstelling aan CMR-stoffen kan opleveren, in veel gevallen pas na langere tijd. De groep stoffen (en processen) ligt sinds enige jaren onder een vergrootglas, nu duidelijk is wat de consequenties zijn.
‘Zwarte lijst’
CMR is de afkorting voor carcinogene, mutagene en reprotoxische stoffen. Die stoffen zijn respectievelijk kankerverwekkend, schadelijk voor erfelijk materiaal in de cellen of schadelijk voor de vruchtbaarheid. Van de enkele honderden die op de ‘zwarte lijst’ van het ministerie van SZW staan, zijn er drie die momenteel de meeste aandacht krijgen. Chroom-6 is veruit de bekendste. Het is een middel dat de afgelopen decennia breed is toegepast, vooral omdat het metaal goed beschermt en conserveert. Chroom-6 is daardoor terug te vinden op treinen, auto’s, bussen, vliegtuigen, schepen, deuren, kozijnen, trapleuningen, bruggen en nog veel meer.
Doe de check
Met de CMR-checklist van Gom, kunt u inschatten of er eventueel sprake is van CMR-vervuiling binnen uw bedrijf. Doe de test en verzeker uzelf van een veilige werkomgeving!
Geweldig product
‘Vroeger dachten we van asbest: wat een geweldig product, dat is voor veel toepassingen zeer geschikt. Van daken tot en met het warmhoudplaatje op het gasfornuis. Jaren later bleek het toch gevaarlijker dan we dachten’, maakt Peter van Gogh de vergelijking. Ook dieselmotoremissie en fijnstof komen regelmatig negatief in het nieuws. Dieselmotoremissie - een mengsel van gassen, dampen en vaste deeltjes - komt voor waar bijvoorbeeld aan dieselmotoren is gewerkt. Fijnstof bestaat uit kleine deeltjes, minder dan 10 micrometer, die door menselijk toedoen in de lucht terechtkomen. Houtstof is er daar één van.
Vakbond FNV
Een paar calamiteiten met CMR-stoffen zijn er al geweest. ‘We gaan van incident naar incident’, luidde vakbond FNV al eerder de noodklok. Op grond van de Arbowetgeving zijn werkgevers immers verplicht medewerkers een veilige werkomgeving te bieden. Veel ervaring met een grondige schoonmaak van vervuilde ruimten is er echter niet in ons land, weet Peter. ‘Er zijn twee, drie partijen die er significant iets mee doen, waaronder wij. Dit is zo specifiek dat je niet veel meer kennis van CMR-reiniging tegenkomt. De tendens die je ziet is dat de markt zoekende is. Ook bedrijven die asbest saneren weten niet goed wat ze ermee aan moeten.'
Expertise
Die expertise is er wel bij Gom Specialistische Reiniging. Na een aanbesteding is de business unit van Gom preferred supplier voor CMR-reiniging bij een grote opdrachtgever. De criteria zijn er ongekend streng. ‘Pas na controle door het lab wordt een schoongemaakte ruimte vrijgegeven’, illustreert Peter. In de afgelopen jaren heeft Gom daardoor een ongekende ervaring opgedaan, met allerhande stoffen die op de CMR-lijst staan. ‘De aanvragen waren vooral gericht op het reinigen van met chroom-6 vervuilde ruimten. Gaandeweg kwamen we echter steeds meer stoffen tegen, zoals op de schietbaan en op een werkplaats waar hout wordt bewerkt. Een risico-inventarisatie en evaluatie bracht weer vervuiling aan het licht in garages waar voertuigen worden onderhouden.’
Schoonmaak, voorlichting en advisering
Niet alleen de werkzaamheden verschillen, ook de aanpak. ‘Dit is wel even iets anders dan een vloertje schrobben. Vanuit onze dienstverlening zijn we gewend dat de klant koning is. Maar hier moet je weleens zeggen: we zijn aan het werk, daarom is deze ruimte niet toegankelijk. Tijdens de werkzaamheden is het niet toegestaan het werkgebied te betreden zonder de geldende veiligheidsmaatregelen in acht te nemen. Je mag bijvoorbeeld niet binnenkomen zonder passende, persoonlijke beschermingsmiddelen. Aan de voorkant zullen we veel meer gaan uitleggen waarom we ruimtes afschermen of ramen afplakken.’
Gom Specialistische Reiniging gaat zich niet alleen toeleggen op de schoonmaak zelf. Ook voorlichting en advisering maken deel uit van het dienstenpakket. Doelgroepen daarvoor zijn onder andere bouw- en woningtoezicht, milieu-inspecteurs, politie, brandweer, arbeidsinspectie en medewerkers die met sloop- en demontagewerkzaamheden in aanraking kunnen komen. Gom-medewerkers zijn bekend met alle reinigingsprotocollen en worden continu getraind in het omgaan met nieuwe stoffen en andere reinigingsmethoden. Zowel bestaande klanten als niet-klanten kunnen gebruikmaken van de specialisatie.