The Blue World of FM heet het platform waarin Gom Onderwijs en vier grote onderwijsinstellingen participeren: de VU Amsterdam, de Hogeschool Rotterdam, de TU Delft en de Hanzehogeschool Groningen. Het kwartet is de motor achter een estafetteonderzoek dat voorbij de grenzen van facilitair management wil kijken. Eerder al zijn campussen beoordeeld op hun aantrekkelijkheid voor studenten en ging de toegevoegde waarde van FM in het primair onderwijs onder de loep. Momenteel lopen er vier afstudeeropdrachten in het kader van de onbekende ‘blauwe wereld’.
Het vakgebied facilitair management verandert. De aandacht verschuift van ‘plaats’ naar ‘persoon’. Gebruikers stellen meer en andere eisen aan een werk- en leeromgeving. Ook duurzaamheid speelt steeds sterker mee. De traditionele rol van de facilitair manager wordt daardoor breder, hij of zij moet verder kijken dan het gebouw alleen. Hoe facilitaire afdelingen - en hun leveranciers - daar effectief op kunnen inspelen, is het speelveld voor The Blue World of FM. Doel van het platform is om een lerend netwerk te vormen en praktijkgericht onderzoek uit te voeren. Dat gebeurt vooral door studenten facilitair management. Het onderzoek wordt uitgevoerd in een estafettevorm, waarbij studenten eerder onderzoek van andere studenten verder verbreden of juist verdiepen.
Verleidelijke campus
In 2018 was de Hanzehogeschool al de plaats van handeling voor een onderzoek naar de verleidelijkheid van campussen. Dit jaar zet Marjolein Gernaat het onderzoek voort. De vierdejaars studente Facilitair Management richt zich specifiek op de Zernike Campus, de campus die de hogeschool deelt met de Rijksuniversiteit Groningen. ‘Ik kijk met name naar de infrastructuur, de voorzieningen en de verblijfskwaliteit op de campus. In eerste instantie zou ik zelf de campus positief beoordelen. Maar nu ik met het onderzoek bezig ben zie ik toch wel dat er verbeterpunten zijn. Er komen ook opvallende conclusies uit. De Hanzehogeschool dacht dat studenten de infrastructuur voor de busdiensten niet goed zouden vinden. Maar uit de eerste resultaten blijkt dat studenten die busverbindingen juist wel goed beoordelen.’
Online vragenlijst
Net als de andere afstudeerders wordt Marjolein gehinderd door de coronacrisis. De scholen zijn gesloten, waardoor haar onderzoek nu bestaat uit een online vragenlijst. ‘Ik heb 60 procent respons op mijn enquête, dus daar ben ik heel blij mee. Ik had oorspronkelijk het plan om mee te lopen met de directeur van het facilitair bedrijf, maar dat gaat nu door de coronamaatregelen lastiger. Ik probeer nu via Skype mee te luisteren met gesprekken. Omdat ik veel vanuit huis kan doen gaat het met onderzoek goed.’
Marjolein Gernaat en Simone Loman
Duurzaam rolmodel
Ook Simone Loman van de Hanzehogeschool ondervindt bij haar afstudeeronderzoek hinder van de coronacrisis. In eerste instantie stond een onderzoek naar het terugdringen van zwerfafval centraal. ‘Maar dat bleek niet realistisch omdat ik niets op locatie kon doen. Daarom bekijk ik nu in hoeverre docenten en medewerkers van de Hanzehogeschool als ‘duurzaam rolmodel’ kunnen fungeren voor studenten en studenten actief kunnen gaan aanspreken op hun gedrag. Ook Gom kan daaraan bijdragen, door studenten te laten weten wat voor impact schoonmaak heeft op duurzaamheid. Er wordt wel zo veel mogelijk schoongemaakt met duurzame middelen, maar schoonmaak gaat veel verder. Zo zijn er misschien wel mogelijkheden om schoonmaakmedewerkers op te leiden tot duurzaamheidsambassadeur. Ook kan ik me voorstellen dat Gom nauwer gaat samenwerken met andere facilitaire dienstverleners, zoals de catering en de afvalverwerker van de Hanzehogeschool. Dat zou bijvoorbeeld kunnen leiden tot een kickoff over duurzaamheid aan het begin van het schooljaar, die je vervolgens na een half jaar weer herhaalt.’
Duo-onderzoek naar duurzaamheid
Aan de Hogeschool Rotterdam vindt een duo-onderzoek plaats dat ook betrekking heeft op duurzaamheid. Isis den Ouden en Jessica Peper bekijken het onderwerp beiden van een andere kant: Isis verricht het onderzoek vanuit het perspectief van Gom, medestudente Facility Management Jessica kijkt ernaar vanuit het perspectief van de hogeschool. Isis: ‘Wat we van Gom hebben gehoord is dat schoonmakers soms nog veel bezig zijn met afval opruimen en dan pas toekomen aan de schoonmaak. Er wordt weleens een poster opgehangen om studenten hun troep te laten opruimen, maar ze worden er niet actief op aangesproken. Ik denk dat het stimuleren van gedragsverandering wél een manier kan zijn om de hoeveelheid afval te verminderen. We zijn daarom veel boeken aan het lezen over gedragsbeïnvloeding, dat is wel heel iets anders dan facility management. Duurzaamheid vind ik zelf belangrijk. Dan is het tof om met mijn afstudeeropdracht iets voor de school te kunnen betekenen.’
Isis den Ouden en Jessica Peper
Nieuwe generatie
Een hot item is duurzaamheid nog niet bij haar collega-studenten, constateert Jessica. ‘Ik merk het nog niet echt. Maar na generatie Z komt er een nieuwe generatie aan, generatie Alpha, en de verwachting is dat het bewustzijn daar hoger ligt. Die generatie is nog meer digitaal opgegroeid en zij zijn zich nog veel meer bewust van de wereldproblematiek. Dat wil ik proberen te onderbouwen, zodat de dienst FIT (Faciliteiten en Informatietechnologie) daarop kan aansluiten. FIT kan heel veel acties ondernemen om duurzaam gedrag bij studenten te stimuleren. Er zijn methoden als nudging, framing, informatievoorziening en boosting, wat weer een combinatie van de eerste twee is. Uit gesprekken met psychologen en andere gedragsdeskundigen willen we erachter komen hoe zij het zouden aanpakken.’
