‘Praktijkleren’: op de TU Delft studeren voor het vak van schoonmaker

Met een microvezeldoek in de aanslag maakt Aziz de tafel schoon in een vergaderzaal van de universiteit, of hij nooit anders heeft gedaan. De werkelijkheid is anders. Tot een paar maanden terug zat hij al vier jaar lang thuis. Werkloos, na een weinig succesvol arbeidsverleden. Maar bij Gom Onderwijs, hier verantwoordelijk voor de schoonmaak, bloeit hij op. Wat Aziz elders heeft gemist, structuur en aandacht, is er op zijn nieuwe werkplek. Met het project Praktijkleren draagt Gom Onderwijs ertoe bij dat mensen zoals hij, met een afstand tot de arbeidsmarkt, een eerlijke kans krijgen. Met dank aan welwillende opdrachtgevers als de TU Delft.

Op papier klinkt het allemaal eenvoudig. De arbeidsmarkt is in veel sectoren krap. Te veel mensen die kúnnen werken, hebben geen baan. Werkgevers als Gom, onderdeel van familiebedrijf Facilicom Group, zijn enthousiast over projecten op het gebied van inclusiviteit. Werken aan een inclusieve maatschappij is zelfs letterlijk één van de drie pijlers van het mvo-beleid van Facilicom Group. En dan zijn er genoeg opdrachtgevers die ook open staan voor medewerkers die het lastig hebben op de arbeidsmarkt. Daarom ontwikkelde Gom het project Praktijkleren. Doel: medewerkers gestructureerd het schoonmaakvak leren, om de effectiviteit van social return on investment te vergroten.

De naam Aziz is in verband met privacy gefingeerd, de foto’s bij dit artikel zijn archieffoto’s.

‘Binnen de TU Delft vinden we het heel belangrijk om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan werk te helpen. Het maatschappelijk belang ervan wordt van hoog tot laag erkend. Het staat bij de TU Delft nadrukkelijk in het strategisch kader benoemd. Daarom staan we er ook voor open om hierin met Gom samen te werken. Het doel is om in 2024 minimaal 234 medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te hebben, op een totaal van circa zesduizend medewerkers. Het zijn er nu zeventig. Dan is dat best nog een uitdaging’, zegt Monique van Ewijck, projectleider Uitvoering Participatiewet bij de Delftse universiteit.

Opdrachtgevers enthousiast

Schoonmaken kan een prima opstap richting de arbeidsmarkt zijn. De Gom Academie heeft in samenwerking met een externe partner daarvoor een trainingsprogramma ontwikkeld. In het verleden kwam de inwerkperiode altijd voor rekening van de medewerkers op locatie. Als onderdeel van ‘Praktijkleren’ staan jobcoaches en praktijkbegeleiders klaar om instructies op de werkplek te geven. Medewerkers met een arbeidshandicap - fysiek of psychisch - worden in acht weken tijd meegenomen in het schoonmaakproces op een locatie. De taakkaarten op de locatie zijn aangepast op het niveau van de individuele medewerker. Door het werk in kleinere taken op te delen, blijft het overzichtelijk. Opdrachtgevers van Gom zijn enthousiast over deze aanpak. Ook in andere sectoren zijn vergelijkbare initiatieven gestart met ‘Praktijkleren’.

Diploma en vast contract

Van Ewijck: ‘Ook de naaste collega’s van de participatiemedewerker informeren we. Wat betekent het bijvoorbeeld als je iemand met autisme als collega krijgt? Hoe ga je daarmee om? Wat zijn de do’s en don’ts?’ Medewerkers behalen tussentijds deelcertificaten en beëindigen hun opleiding met een echt diploma. Na die tijd kunnen ze een vast contract aangeboden krijgen bij Gom. Luidt de conclusie echter dat een andere baan of opleiding beter geschikt lijkt: even goede vrienden. Het gaat erom dat iemand op weg is naar een terugkeer op de arbeidsmarkt.

Een coproductie

Het Praktijkleren-project is een coproductie van de TU Delft en Gom Onderwijs in samenwerking met Buitengewoon, de sociale onderneming binnen Facilicom Group en Werkse!, sociaal dienstverlener voor de gemeente Delft. Buitengewoon levert de jobcoaches, Werkse! draagt kandidaten aan. Procescoördinator services Michel Nederlof van de TU Delft: ‘Het sluit voor ons mooi aan. Wij zijn ook een opleidingsorganisatie, de TU Delft is er om mensen te ontwikkelen. Dit is ook mooi, op een heel ander niveau. Daarom hebben we het voorstel met beide handen aangegrepen’.

De hoge kwaliteit van het schoonmaakwerk stond niet ter discussie, zegt hij. ‘Het contract zegt dat Gom moet voldoen aan bepaalde kwaliteitscriteria. Maar het contract zegt ook iets over de begeleiding en de aandacht voor medewerkers. Daarom leent dit contract zich er voor om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans te geven. We hebben ruime uren opgenomen, ook voor de inzet van de leiding.’

‘Lastiger in de praktijk’

Inmiddels heeft de eerste lichting het inwerkprogramma achter de rug. Monique: ‘Vier medewerkers deden mee, daar zijn er nog twee van over. De derde vond het beroep van schoonmaker niet passen, de vierde vond het werk fysiek te zwaar. In de praktijk blijkt het lastiger te zijn dan verwacht. De situatie met Covid-19 werkt natuurlijk ook niet in ons voordeel. Dat is voor iedereen al een beperking, maar zeker voor mensen met een arbeidshandicap of een psychische beperking. Bovendien is de situatie op de arbeidsmarkt een heel andere dan zes, zeven jaar geleden. De werkloosheid is ontzettend laag. Dat betekent dat mensen die nu nog geen werk hebben vaak extra begeleiding vragen.’