Veel bedrijven en organisaties zijn verplicht energiebesparende maatregelen te nemen. Ook kantoren moeten aan steeds strengere richtlijnen voldoen. Al in 2014 waarschuwde Selina Roskam van AgentschapNL (nu: Rijksdienst voor Ondernemers) in Facilitair! dat de overheid strenger zou gaan handhaven. Dat is nu een feit. Afgelopen november heeft minister Blok per onmiddellijk twintig extra toezichthouders aangesteld bij de Omgevingsdiensten, de diensten die organisaties hierop controleren.

De twintig extra toezichthouders zullen zichzelf meer dan terugverdienen: minister Blok van Wonen & Rijksdienst verwacht dat de strengere controles die hij wenst zullen leiden tot energiebesparing van maar liefst 16 petajoule per jaar. De extra handhaving is aangekondigd in een Kamerbrief van 28 november jl. Daarin legt de minister organisaties, of eigenlijk kantoren, bovendien een nieuwe verplichting op tot energiebesparing: alle kantoren moeten namelijk in 2023 minimaal energielabel C hebben.

Dat klinkt weinig ambitieus, maar dat is schijn, zegt Joost Ploos van Amstel van Facilicom Energiemanagement. ‘In 2050 moeten we een CO2­-neutrale samenleving hebben. Alle kantoren naar energielabel C in 2023 is een kleine stap op weg naar dat doel, maar wel een goede stap.’ De minister heeft gelijk als hij zegt dat soms alleen het aanpakken van verlichting al voldoende is. Joost Ploos van Amstel: ‘Verlichting heeft een groot aandeel in het energieverbruik van kantoren. Bedrijven die nu nog ouderwetse TL­verlichting hebben en die inruilen voor ledlampen, kunnen 50 procent of meer besparen op hun energieverbruik voor verlichting.’ Hij zegt dat hij ervan geschrokken is hoeveel bedrijven nog die ouderwetse TL­lampen hebben. ‘Ze investeren daar niet in omdat veel bedrijven een terugverdientijd van achttien maanden of korter eisen. Zo werkt het niet: als je alle armaturen moet vervangen, en dat kan niet anders bij de overstap van TL naar led, moet je toch denken aan een terugverdientijd van een jaar of vijf.’

Is die terugverdientijd maximaal vijf jaar, dan zijn veel organisaties verplicht dit soort energiebesparende maatregelen te nemen. Alle bedrijven die meer dan 50.000 kWh aan elektriciteit of 25.000 m3 aardgasequivalenten per jaar verbruiken zijn namelijk verplicht alle energiebesparende maatregelen te nemen met een terugverdientijd tot en met vijf jaar. Dat gebeurt nog maar weinig, maar de verwachting is dat dat snel zal veranderen nu de minister extra toezichthouders inzet. De toezichthouders gaan overigens ook handhaven op de EED, een Europese Richtlijn die al sinds 2012 geldt voor organisaties met minimaal 250 medewerkers, maar waar pas vanaf dit jaar streng op wordt gecontroleerd in Nederland. In het kader de belangrijkste verplichtingen op een rij.