Liefst 23 deelnemers hadden de uitnodiging voor de kennissessie van Gom Onderwijs aangenomen om naar Down Under in Nieuwegein te komen. Een verrassingsbezoek aan een afvalverwerker, een inspirerende spreker, de lancering van de Plastic Rally en een pubquiz (!) later keerden de deelnemers unaniem enthousiast weer naar huis.

‘Afval’ was ditmaal het thema waar de jaarlijkse kennissessie aan was opgehangen. Aan de hoge opkomst te oordelen is het een herkenbaar thema bij de doelgroep van middelbare scholen, ROC’s, hogescholen en universiteiten. Een actueel thema ook. Vorig jaar kwam Gom Onderwijs al met de revolutionaire Trash Roulette, die studenten en scholieren stimuleert om hun afval weg te gooien door kans te maken op een prijsje. ‘Maar dat is nog maar één deel van de drietrapsraket die we voor ogen hebben. We willen het afval ook nog scheiden én terugbrengen in de scholen’, verwoordt Mieke Sprinkhuizen, senior accountmanager, de ambitieuze doelstelling van Gom Onderwijs, in samenwerking met opdrachtgevers in de sector.

Duurzaamheid: kostenpost of waarde?

De aanleiding om afval op de agenda te zetten was vrij duidelijk. Mieke: ‘Veel facilitair managers zijn op dit moment bezig met duurzaamheid waar afval een belangrijk onderdeel van is. Ik zie dat praktisch alle onderwijsinstellingen, van College van Bestuur tot locatiemanagers, op dit thema van grote betekenis willen zijn, niet in de laatste plaats omdat duurzaamheid bij hun eigen studenten ook enorm leeft. Wat mij betreft staan we met elkaar als facilitaire professionals op dit moment voor de keuze of we duurzaamheid en afval als een kostenpost zien of dat we juist de waarde hiervan opzoeken?’

Excursie naar Renewi

Om de letterlijke impact van het afvalprobleem onder ogen te zien, kregen de deelnemers een verrassingsbezoek aangeboden bij Renewi. In het waste-to-product, dichtbij Down Under gevestigd, maakte de groep een ronde door het bedrijf. Onder leiding van de locatiemanager werd duidelijk hoeveel afval ‘we’ produceren met z’n allen. Vooral de initiatieven van Renewi om afval te om te zetten in waardevolle grondstoffen spraken aan. Daarbij kan het bedrijf de hulp van de deelnemers goed gebruiken. Hoe beter afval aan de bron wordt gescheiden, hoe makkelijker het is om er nieuwe grondstoffen van te maken.

Plastic soup surfer Merijn Tinga

Dat feit maakt duidelijk dat er zeker lichtpuntjes te ontdekken zijn in het wereldwijde afvalprobleem. Daar sloot, eenmaal terug in Down Under, de presentatie van Merijn Tinga bij aan. Hij is niet alleen bioloog, beeldend kunstenaar, maar vooral ook bekend als de ‘plastic soup surfer’. Aan zijn inspanningen is het mede te danken dat ook de politiek één aspect van de groeiende plasticberg onder ogen ziet. Met ingang van 2021 lijkt het onontkoombaar dat er statiegeld wordt geheven op plastic flesjes. De sector kan daar alleen nog onderuit komen door met eigen ideeën te komen om de hoeveelheid plastic afval van flesjes te verminderen.

Plastic Rally

Dé oplossing voor een probleem dat niet alleen op onderwijsinstellingen maar mondiaal speelt,is er niet, erkent Mieke. Stap voor stap moet die bewustwording om afval weg te gooien én te scheiden, groeien. Om de eigenlijke vervuilers - waaronder scholieren en studenten - te stimuleren om zo’n klein stapje te zetten, werd alvast, in navolging van de Trash Roulette een tweede initiatief als onderdeel van het Behaviour Learning Lab, gelanceerd tijdens de kennissessie. In het eerste kwartaal van 2020 start een challenge, de Plastic Rally bij vijf onderwijsinstellingen, die spontaan en ter plekke als deelnemer aan de rally intekenden.

‘Stagiairs vechten om plek’

Die actie moet de studenten op een ludieke wijze bij het probleem betrekken. Iets waar organisator Mieke vertrouwen in heeft. ‘Wat vanmiddag een eyeopener was voor iedereen, was het verhaal van de Renewi locatiemanager dat hij tien jaar geleden de grootste moeite moest doen om stagiairs te krijgen. Nu vechten stagiairs om een plek bij Renewi. Ze zien in dat afval iets van waarde vertegenwoordigt, dat je er iets mee kunt doen en er echt iets mee kunt bereiken. Het thema duurzaamheid leeft. De wereld goed achterlaten en daar het verschil in maken: dat spreekt deze generatie aan.’